تصویربرداری از بخش های مختلف بدن به منظور بررسی آسیب ها و بیماری های داخلی روشی است که اغلب متخصصان با تکیه بر آن می توانند روند درمان بیماران را بهتر و دقیق تر سپری کنند.
اما پیشرفت علم و تکنولوژی باعث شده تا دستگاه هایی که برای تصویربرداری ساخته می شوند، در هر دوره پیشرفته تر شده و متخصصان می توانند بخش های جزئی تری از بدن را ارزیابی کنند.
سونوگرافی واژینال یا داخل رحمی یک روش معاینه ای دقیق است و متخصصان می توانند داخل رحم و تخمدان ها را خیلی دقیق تر و با دریافت تصاویری واضح بررسی کنند.
متخصصانی که در حوزه زنان و زایمان فعالیت دارند با استفاده از سونوگرافی واژینال می توانند با جزئیات بیشتری ناحیه رحم را ارزیابی کنند، البته سونوگرافی واژن برای ابتدای بارداری نیز استفاده می شود و هیچگونه عوارضی از خود به جای نمی گذارد.
شاید برایتان جالب باشد بدانید بعد از ورود پروب به داخل واژن بیمار امواج صوتی با فرکانس تعیین شده به قسمت های داخلی برخورد کرده و موجب تصویربرداری دقیق از ناحیه رحم، واژن، دهانه رحم، تخمدان، آندومتر، لوله رحمی و مثانه می شود.
مدت زمان انجام سونوگرافی واژن حدوداً ۱۵ دقیقه تا نیم ساعت طول می کشد.
این سونوگرافی نیاز به هیچگونه تزریق نداشته و متخصصان تنها از یک ژل روان کننده بر پایه آب استفاده می کنند.
نحوه انجام سونوگرافی واژن
ابتدا بیمار روی تخت معاینه به پشت دراز کشیده و سپس زانوهای خود را خم کرده و پا را روی تکیه گاه مخصوص روی تخت قرار میدهد.
پزشک مخصوص سونوگرافی پروب را به ژل روان کننده آغشته کرده و وارد واژن بیمار میکند.
پس از ورود پروب به بدن بیمار امواج فراصوت با قسمت داخلی لگن برخورد کرده و منعکس میشوند، این امواج به رایانه متصل شده منتقل شده و نتیجه سونوگرافی در همان لحظه مشخص میشود.
با انجام این سونوگرافی اندامهای تولید مثل بانوان بررسی میشوند.
در این نوع از سونوگرافی تزریق انجام نمیشود اما در صورت تجویز پزشک با تزریق نیز انجام میشود.
اندازه پروب سونوگرافی واژن
پروب قطری به اندازه یک الی یک و نیم سانتی متر دارد و طول آن به حدود ۲۰ سانتی متر میرسد.
بنابر صلاح دید پزشک و نوع بیماری شخص که باید مورد بررسی قرار بگیرد، تنها ۴ الی ۵ سانتی متر را وارد واژن کند.
تشخیص کدام بیماریها با سونوگرافی واژن آسان تر است؟
شاید تصور کنید که سونوگرافی واژن تنها برای بررسی بیماری های مربوط به دهانه رحم یا تخمدان ها است، اما اگر در رحم آسیب هایی همچون فیبرم یا پولیپ وجود داشته باشد به واسطه انجام سونوگرافی واژن قابل بررسی بوده و متخصصان به طور دقیق متوجه می شوند که شدت آسیب و عارضه پیش آمده تا چه حد است.
البته متخصصان می توانند علائم سرطان رحم و علائم عفونت های شدید لگنی را به این واسطه بررسی کرده و متوجه می شوند که اختلال پیش آمده تا چه حد پیشروی کرده است.
از آنجایی که دقت سونوگرافی رحم بسیار زیاد است هرگونه مشکلات مربوط به قاعدگی و خونریزی های غیرطبیعی نیز قابل ارزیابی بوده و اگر توده یا کیستی در رحم وجود داشته باشد دیده خواهد شد.
اما متخصصان برای بررسی مشکلات باروری و همچنین بررسی دستگاه هایی همچون آی یو دی در رحم می توانند از سونوگرافی واژینال استفاده کنند.
ناگفته نماند که برای تشخیص بارداری های خارج از رحم و حتی خارج کردن نطفه از لوله های رحمی سونوگرافی واژن کاربرد دارد.
تفاوت سونوگرافی معمولی و سونوگرافی واژن
زمانی که برای تصویربرداری از بخش های مختلف بدن به ویژه ناحیه لگن به پزشک مراجعه می کنید متخصصان همچون دکتر فاطمه علیزاده از دو روش سونوگرافی استفاده می کنند.
سونوگرافی معمولی برای تصویربرداری از بخش های مختلف لگن کاربرد دارد اما سونوگرافی واژن با ورود مستقیم به کانال واژن برای تصویربرداری از این محدوده و دهانه رحم مناسب تر است.
اگر هدف از سونوگرافی تصویربرداری از رحم، تخمدان ها و بخش های حساس این عضو باشد سونوگرافی واژینال انجام می شود اما در صورت بررسی سایر اندام ها در ناحیه لگن سونوگرافی معمولی گزینه مناسب تری است ضمن آنکه بانوان باردار با وجود داشتن جفت سرراهی نباید از سونوگرافی واژن استفاده کنند زیرا احتمال خونریزی را افزایش می دهد.
با این حال سونوگرافی معمولی و سونوگرافی واژن هر دو یک فرایند را انجام می دهند و از دستگاه مشابه استفاده می شود اما موقعیت قرارگیری دستگاه متفاوت بوده و به تشخیص پزشک بهترین روش انجام می پذیرد.
کاربردهای سونوگرافی واژن
این سونوگرافی به تشخیص موارد بسیاری در بدن بیمار کمک میکند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
مشکلات قاعدگی
با استفاده از سونوگرافی داخلی، علت نامنظمی در عادت ماهیانه بررسی میشود.
سرطان دستگاه تناسلی
با سونوی واژینال پزشک میتواند هرگونه عامل غیرعادی در بدن بیمار را مشاهده کند.
در واقع یکی از سریعترین روشها برای تشخیص بیماریهایی چون سرطان، کیست و… استفاده از این روش سونوگرافی است.
بررسی مشکلات ناباروری
یکی از اقداماتی که برای درمان ناباروری صورت میگیرد، انجام سونوگرافی واژینال است.
تشخیص کیست و فیبروم
همانطور که پیشتر گفتیم، سونوگرافی داخل واژن، نسبت به سایر روشهای سونوگرافی دقیقتر عمل میکند؛ بنابراین امکان تشخیص کیست و فیبروم موجود در تخمدان و رحم به صورت دقیق وجود دارد.
بارداری
با استفاده از سونوگرافی داخلی میتوان انواع مختلف بارداری را تشخیص داد.
بارداری معمولی و بارداری خارج از رحم با استفاده از ترانس واژینال تشخیص داده میشوند.
تشخیص زودهنگام بارداری خارج از رحم اهمیت بسیاری برای حفظ سلامتی مادر دارد.
سقط جنین
این موضوع نیز از دیگر عواملی است که توسط سونوی واژن تشخیص داده میشود.
جفت سرراهی
در برخی از مادران باردار، جفت در دهانه پایینی رحم قرار میگیرد.
این موضوع خطراتی برای مادر به دنبال دارد. پیش از هرچیز این عارضه باید تشخیص داده شود که این کار از طریق سونوی داخلی امکان پذیر است.
بهترین زمان انجام سونوگرافی واژینال
سونوگرافی واژینال در هر زمانی از سیکل قاعدگل قابل انجام است وم حتی در زمان بارداری قابل انجام است.
در دوران بارداری پزشک معمولا در سه ماه اول بارداری سونوگرافی واژینال را توصیه میکند.
اگر در بارداری خونریزی یا درد دارید ممکن است پزشک سونوگرافی واژینال را تجویز کند.
در زمان غیر بارداری با توجه به مشکل پیش آمده زمان سونوگرافی میتواند متفاوت باشد.
برای تشخیص علت خونریزی غیر طبیعی پزشک معمولا پیشنهاد میکند تا سونوگرافی را به علت نازک شدن پوشش داخلی رحم بعد از پریود انجام دهید.
قبل از پریود به علت ضخیم بودن پوشش رحم سونوگرافی سالم به نظر رسیده و برخی علل خونریزی غیر طبیعی مانند پولیپ مشخص نمیشود.
در صورت انجام سونوگرافی به خاطر درد لگنی، پریود نامنظم، فیبروم و یا کیست تخمدان در هر زمانی از چرخه قاعدگی حتی زمان پریود می توانید سونوگرافی را انجام دهید.
همچنین برای مشکلاتی مانند ناباروری معمولا پیشنهاد میشود که در وسط سیکل قاعدگی انجام شود.
کاندید نامناسب سونوگرافی واژینال
سونوگرافی واژینال در شرایط زیر انجام نمیشود.
- مسدود بودن واژن
- در صورت داشتن عفونت واژینال
- زنان در مراحل پیشرفته بارداری
- وجود داشتن جسم خارجی مانند IUD در واژن
- داشتن سابقهی حساسیت شدید
- داشتن اظطراب شدید
- داشتن اختلال های خونی
- داشتن بیماری التهابی لگن
آیا سونوگرافی واژن درد دارد؟
بسیاری از بانوان پیش از انجام سونوگرافی واژن با این تصور که ممکن است حین تصویربرداری درد زیادی را متحمل شوند نگرانی بسیار زیادی را برای خود به وجود آورده و ممکن است از انجام این فرایند تخصصی سر باز زنند.
اما مهم است بدانید که سونوگرافی واژن به هیچ عنوان درد ندارد اگر متخصصان با آرامش کامل برای تصویربرداری اقدام کنند چرخاندن پروب هرگز دردآور نیست اما ممکن است حضور آن را در واژن حس کنید.
همچنین زمانی که سونوگرافی به پایان می رسد هیچگونه حالت غیر عادی را تجربه نخواهید کرد و دردهای ماندگار و طولانی را به جایی نمی گذرد.
با این حال سونوگرافی واژینال هیچگونه آسیب و عارضه ای به ناحیه واژن و دهانه رحم وارد نکرده و این فرایند به هیچ عنوان دردآور نیست و می توانید با خیال راحت برای انجام این روش تخصصی اقدام نمایید.
اما برخی از بانوان در صورت حساسیت بسیار زیاد و ترس و نگرانی که بابت این فرایند تخصصی دارند ممکن است در صورت مطرح کردن موضوع با پزشک برای انجام آسان تر تصویربرداری بی حسی موضعی را دریافت کنند، البته این فرایند به تشخیص پزشک انجام شده و در صورت داشتن ترس و نگرانی زیاد حتماً مسئله را به پزشک خود اطلاع دهید.
مزایای سونوگرافی واژینال
سونوگرافی واژینال به مادران باردار و افراد مبتلا به بیماری های تخمدان کمک زیادی میکند.
سونوگرافی واژینال روشی انتخابی مطمئن برای بررسی سلامت مادر و جنین است.
این روش از ایمنی بالایی برخوردار است و حساسیتی برای بانوان نخواهد داشت.
در این روش به علت ورود دستگاه به واژن و بررسی کردن رقیق تر اندامهای داخلی تشخیص و درمان بیماری راحتتر خواهد بود.
عوارض احتمالی سونوگرافی واژن
تصویربرداری با امواج صوتی به هیچ عنوان خطری برای سلامت افراد ندارد، فرقی نمی کند که این فرایند چگونه انجام شود اما نگرانی افراد بابت انجام سونوگرافی واژن کاملاً بیهوده بوده و از طرف متخصصان این اطمینان به بیماران داده می شود که سونوگرافی واژن هرگز خطرناک نیست و عوارضی در پی ندارد.
برخی از بانوان ضمن انجام سونوگرافی واژن بابت ورود دستگاه به واژن احساس ناراحتی کرده و ممکن است حس ناخوشایندی داشته باشند اما این مسئله تنها مربوط به زمان تصویربرداری است و بلافاصله بعد از اتمام این فرایند حس نامناسب نیز رفع می شود.
با تمام این تفاسیر تاکنون هیچ گونه عارضه جدی و خطرناک از سونوگرافی واژن مطرح نشده و این فرایند هیچ گونه خطری برای سلامت بانوان و حتی جنین ندارد.
مراقب باشید که انجام سونوگرافی واژن در دوره بارداری باید با احتیاط بیشتری انجام شود و در صورت آسیب به جنین یا احتمال خونریزی از روش های دیگر استفاده می گردد.
آمادگی قبل از سونوگرافی واژن
برای انجام سونوگرافی واژن اقدامات خاصی پیش از آن انجام نمی شود و احتیاجی نیست که به صورت ناشتا برای سونوگرافی واژن اقدام کنید.
متخصصان بهترین زمان برای تصویربرداری از واژن و رحم را پنج روز بعد از قاعدگی می دانند، معتقدند که در این تایم تخمدان ها و رحم در بهترین حالت خود هستند و می توانند نتایج بهتر و دقیق تری از این تصویربرداری به دست آورند.
پیش از انجام سونوگرافی واژینال نیازی به آمادگی بدنی خاصی ندارید، مهم است که حتماً از پوشش مناسب استفاده کرده و در صورت استفاده از تامپون پیش از تصویربرداری آن را از بدن خارج کنید.
نکته دیگر این است که برخی از متخصصان بر پر یا خالی بودن مثانه تاکید دارند، حتما قبل از تصویربرداری این مسئله را از پزشک پرسیده تا وضعیت مثانه مشخص شود معمولا داشتن مثانه نیمه پر بهترین موقعیت است و پزشکان تصویربرداری بهتری را می توانند از اجزا رحم انجام دهند.
اگر تمامی نکات گفته شده از طرف پزشک را پیش از انجام سونوگرافی واژینال و حین تصویربرداری انجام دهید نتایج بسیار دقیق حاصل شده و هرگونه اختلال کوچک و بزرگ به این واسطه مشخص می شود.
متخصصان برای بانوان، سونوگرافی واژن را روش دقیق تری می دانند و نسبت به سونوگرافی های معمولی در اولویت قرار می گیرد.
اگر بانوان شرایط انجام سونوگرافی واژن را داشته باشند قطعاً انتخاب پزشک این روش بوده تا با دقت بالاتر بتوانند آسیب های احتمالی و بیماری های موجود در رحم را ارزیابی کنند.
تفسیر سونوگرافی واژینال
نتیجهی سونوگرافی واژینال در همان روز به صورت یک گزارش به شما داده میشود که باید نتیجه را به پزشک خود نشان دهید.
پزشک در زمان بارداری از نتیجهی سونوگرافی برای موارد زیر استفاده میکند.
- محل قرارگیری جنین
- چک کردن سلامت جنین
- بررسی حاملگی خارج از رحم
در زمان غیربارداری نیز برای چک کردن عوامل زیر میتوان از سونوگرافی واژینال استفاده کرد.
- بررسی کیست تخمدان
- بررسی فیبروم ها
- عفونت
- سرطان رحم و تخمدان
6 دیدگاه دربارهٔ «سونوگرافی واژن»
سونوگرافی ترانس واژینال چقدر طول میکشد؟
سونوگرافی واژینال میتواند از 15 دقیقه تا یک ساعت طول بکشد.
سونوگرافی ترانس واژینال دردناک است؟
خیر. مبدل به گونه ای طراحی شده است که به شکل واژن شما منحنی شود تا این عمل تا حد امکان بدون درد باشد.
عوارض سونوگرافی واژن چیه؟
سونوگرافی واژینال هیچگونه عوارضی ندارد و حتی در دوران بارداری برای مادر و جنین نیز بیخطر است.